هــوالـسیــد
بازار غریبی است بازار کربلا،
که خریداران خریده می شوند...
در کربلا آن گاه که هر آن چه بودت دادی،
خریده شده ای...
در کربلا،نه به آن چه داده ای،
به آنچه نداده ای می نگرند...
«علی اکبر بقایی»
هـــوالجمیل
لطیفه :
نوشته اند یوسف روزی در آیینه نظر کرد جمال ظاهر خود را بر کمال دید،پیش خود گفت اگر من غلامی بودم بهای من آنقدر زیاد بود! که کسی توانایی خرید من نداشتی!
خداوند از وی نگذشت تا کیفر آن خود بینی را بچشد! این بود که او را غلامی ساختند و به بیست درم فروختند!
عارفان گویند :
جمال دو نوع است جمال ظاهر و جمال باطن ، جمال ظاهر آرایش خَلق است و صورت زیبا،جمال باطن آرایش خُلق است و سیرت نیکو
خداوند به برادران جمال ظاهر یوسف را نمود،بیش از آن ندیدند لاجرم حسد بردند و به بهای اندک فروختند!
خداوند شمّه ای از جمال باطن به عزیز مصر نمود که به زن خود گفت: او را گرامی دار!
پس عالمان بدانند که قدر و منزلت نزد خداوند در جمال باطن است نه در جمال ظاهر
پیغمبر (ص) فرمودند:
خداوند به صورتهای شما و دارائی شما نظر نمی کند بلکه به دل های شما و سیرت شما نظر می کند
]کشف الاسرار؛ تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید،خواجه عبدالله انصاری[
سوره یوسف آیه 20
هــو الله
یُسَبِّحُ لِلَّهِ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ (تغابن / 1)
معنی تسبیح تقدیس است و تقدیس آنست که خدای را از صفات ناسزا منزه و مقدس دانی و
از نقص پاک و از وهم دور،
بیرون از عقل،
قدّوس از قیاس،
موصوف نه معلول،
معروف نه معقول،
پیدا نه مجهول،
چگونگی او نه معلوم،
عقل در او معزول و فهم در او حیران،
هستی او دیدنی،
ذات و صفات او پذیرفتنی،نه دریافتنی و شنیدنی و کیفیت او ندانستنی.
می فرماید : آنچه در آسمان ها و زمین است همه خدای را تسبیح می کنند، و او را بپاکی می ستایند،شما تسبیح آسمان و زمین و آب و آتش و باد و خاک و کوه و دریا و هم جان داران و بی جانان در نمی یابید،و خداوند ایمان به آنرا واجب و مردم را از دریافت آن نومید کرد!چون تو که همه مخلوق را به عقل در نمیابی!چگونه به عقلِ تنها در ذات و صفات حق تصرّف کنی؟! ظاهر می پذیر و باطن می سپار و به مراد خدا واگذار! و سلامت به یاد دار
هــو السبّوح
والفجــر
خداوند گاهی به ذات خود و گاهی به صفات خود قسم یاد می کند! و گاهی به افعال خود(مانند این آیه)سوگند یاد می کند، یعنی :
سوگند به بامداد محـرم که اول سال است ،
سوگند به بامداد ذی الحجه که ماه حج و زیارت است
و به بامداد روز آدینه که حج درویشان است
و به بامدادِ همه روزها سوگند که همه روز در همه سال هنگامِ مناجاتِ دوستان است و ساعت خلــوت عارفان،
سوگند به بامدادِ دلِ دوستان که محل نظر خداوند جهان است و سوگند به روشنایی بامدادِ معرفت که سبب آسایش مومنان و باعثِ راحتِ آنان است.